Obecnie kraje Unii Europejskiej, do których zalicza się również Polska, mierzą się z problemami wynikającymi ze zwiększającej się ilości nielegalnych migrantów spoza Europy. W sytuacji ujawnienia takich osób Straż Graniczna wszczyna wobec nich procedury określone przepisami prawa, zmierzające do opuszczenia przez nich terytorium naszego kraju. Obecnie całokształt kompetencji związanych z organizacją pomocy w dobrowolnym powrocie posiada Komendant Główny Straży Granicznej, współpracujący w tym zakresie z Międzynarodową Organizacją do Spraw Migracji (IOM) oraz Europejską Agencją Straży Granicznej i Przybrzeżnej FRONTEX.
Cudzoziemiec, wobec którego właściwa jednostka organizacyjna SG prowadzi czynności administracyjne w sprawie o zobowiązanie do powrotu, jest każdorazowo informowany o możliwości skorzystania z programu dobrowolnych powrotów. Cudzoziemiec, który spełni określone w przepisach wymogi, może w terminie określonym w art. 334 ust. 5 Ustawy o cudzoziemcach złożyć za pośrednictwem Komendanta Oddziału Straży Granicznej lub Komendanta Placówki Straży Granicznej wniosek o udzielenie pomocy w dobrowolnym powrocie do Komendanta Głównego Straży Granicznej.
Chęć skorzystania z takiego prawa zadeklarował obywatel Wietnamu zatrzymany przez funkcjonariuszy z PSG w Bielsku-Białej w związku z jego nielegalnym pobytem w RP.
Funkcjonariusze z PSG w Bielsku-Białej, w trakcie prowadzenia czynności związanych z kontrolą legalności pobytu wobec 44-letniego obywatela Wietnamu ustalili, że mężczyzna wjechał do strefy Schengen w marcu 2023 roku przez węgierskie lotnicze przejście graniczne na podstawie swojego oryginalnego paszportu wydanego przez Władze Wietnamu. Cudzoziemiec posiadał także Węgierską Kartę Pobytu ważną do 14 września 2024 roku, która jak się okazało, 18 czerwca br. została zastrzeżona w bazach teleinformatycznych jako przedmiot podlegający zatrzymaniu. W związku z powyższym cudzoziemiec od tej daty przebywa na terytorium RP bez ważnego tytułu pobytowego. Wietnamczyk został zatrzymany i przewieziony do pomieszczeń służbowych Straży Granicznej. Po wydaniu decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu mężczyzna zadeklarował chęć skorzystania z pomocy w dobrowolnym powrocie, ponieważ nie posiadał wystarczających środków na powrót do kraju pochodzenia. W związku z czym złożył stosowny wniosek, na podstawie którego Komendant Główny Straży Granicznej wyda postanowienie o udzieleniu zgody w dobrowolnym powrocie. W tym przypadku bilet powrotowy zostanie sfinansowany przez Agencję FRONTEX.